نفوذ رسانه هاي غربي و تبليغ مدل هاي غيربومي، توجه به فرهنگ اسلامي، ايراني در توليد لباس هاي سنتي را کمرنگ کرده که ضروري است تا با حمايت از طراحان داخلي و فرهنگسازي اهميت پوشاک محلي به عنوان يک ميراث معنوي ارزشمند را تبيين کرد.
به گزارش
سلام لردگان به نقل ازشبستان؛ لباس محلي يکي از شاخص هاي فرهنگي و اجتماعي هر منطقه به شمار مي رود و از آنجا که ريشه در ميراث فرهنگي دارد در غناي فرهنگ و تمدن هر ملتي نقش بسزايي دارد
.
اقوام و مردم چهارمحال و بختياري نيز همانند ساير اقوام کشور داراي پوشش خاص خود هستند که نشان از فرهنگ غني اين مرز و بوم دارد اما سال هاست که مردم اين منطقه خود را مقيد به پوشش محلي نمي دانند و حتي در روستاها و مناطق عشاير نشين استان نشاني از پوشش محلي نيست و تنها در برخي مراسم هاي عروسي مي توان افراد را با پوشش محلي مشاهده کرد.
برخي در پاسخ به چرايي به اين مسئله عنوان مي کنند که به تبع پيشرفت جوامع و شکل گيري دهکده جهاني، الگوي زندگي سنتي و بومي هر منطقه دستخوش تغييرات شده و چاره اي جز پذيرش اين تغييرات وجود ندارد اما در مقابل اين نظريه، برخي ديگر از جامعه شناسان معتقدند که مي توان از يک سو خود را با پيشرفت هاي جهاني همگام کرد اما در کنار آن سنن و آداب بومي خود همانند پوشش و البسه سنتي را گرامي داشت و آن را به عنوان ميراث گرانبهاي پدران و مادران خود حفاظت کرد.
اما اين موضوعي است که در کشور ما نسبت به آن غفلت شده و پوشش محلي بسياري از مناطق کشور از جمله چهارمحال و بختياري را به ورطه فراموشي سپرده است.
افسانه قاني، استاد دانشگاه و دکتراي رشته پژوهش و هنر با آسيب شناسي اين موضوع، نفوذ ماهواره ها و تبليغ فرهنگ غربي را از مهمترين عوامل منسوخ شدن پوشش محلي در کشور عنوان کرد و افزود: تبليغ پوشاک غربي و مدل هاي جديد روز در رسانه ها به ويژه کانال هاي ماهواره اي سبب شده تا نسل جوان با الگوگيري از اين نوع پوشش از سنت ها و فرهنگ بومي خود فاصله بگيرند.
وي ادامه داد: همچنين نفوذ شبکه هاي اجتماعي از جمله تلگرام و اينستاگرام و تبليغ ارزش هاي غيربومي و عرضه لباس هايي به سبک غربي توانسته تا حد بسيار زيادي مردم را از سنت ها دور و به فرهنگ غربي نزديک کند.
وي، تغيير ذهنيت نسل جوان نسبت به لباس هاي محلي را از ديگر عوامل کم اقبالي اين نوع پوشش در جامعه امروزي دانست و تصريح کرد: امروزه در نگاه نسل جوان افراد کم سواد و سطح پايين به لباس هاي محلي روي آورند و افرادي که تحصيلات عاليه و از فرهنگ بالا برخوردارند و در محله هاي بالاي شهر زندگي مي کنند از پوشش محلي دوري مي جويند، در حالي که اين تفکر نادرست است و افراد باسواد و بافرهنگ همچنان در بسياري از موارد خود را ملزم به رعايت سنت ها و فرهنگ بومي خود مي دانند.
اين پژوهشگر خاطرنشان کرد: هنوز هستند عده اي که خواهان پوشيدن لباس هاي سنتي و محلي هستند و به تازگي دوخت لباس هاي سنتي از جمله مانتوهاي دخترانه رواج يافته که ضروري است در اين خصوص بيش از پيش فرهنگسازي و زمينه سازي کرد.
قاني، بي توجهي رسانه هاي داخلي به تبليغ پوشاک سنتي و فرهنگسازي را از آسيب هاي اين حوزه برشمرد و اظهار کرد: ضروري است تا رسانه هاي جمعي بيش از پيش به اين مقوله توجه داشته باشند و اين خلا را جبران کنند.
وي همچنين کمبود طراحان براي طراحي به روز و کارآمدتر لباس هاي محلي را از ديگر آسيب هاي اين حوزه عنوان کرد و افزود: رشته طراحي لباس سال ها در کشور مفقود بود و به تازگي در تعدادي از دانشگاه ها راه اندازي شده و اميد مي رود با پرورش طراحان توانمند بتوان بخشي از اين کاستي را جبران کرد.
پس بر اساس اين نظرات کارشناسي مي توان گفت حمايت از طراحان و توليدکنندگان لباس هاي محلي مي تواند راهکار موثري در رونق استفاده از پوشش هاي محلي و سنتي در کشور و استان باشد.
مريم فروزنده، مدرس طراحي دوخت لباس هاي سنتي سال هاست که به اين حرفه مشغول است و معتقد است مي توان با ايجاد خلاقيت و نوآوري در لباس اي سنتي ضمن پاسداشت اين پوشش، مي توان الگويي از پوشش ايراني، اسلامي به جوانان عرضه کرد و تا حد زيادي از هجمه هاي فرهنگي غرب در اين حوزه جلوگيري کرد.
وي تصريح کرد: با طراحي لباس هايي که الهام گرفته از لباس سنتي منطقه است، توانسته ايم پوششي تهيه کنيم که هم متناسب با مراودات جامعه امروز باشد و هم نشانه هايي از پوشش محلي استان را نشان دهد.
فروزنده، تمايل جوانان به پوشيدن لباس هاي با رنگ بندي شاد و متنوع را عامل مهمي در جذب آنان به لباس هاي محلي دانست و گفت: با توجه به رنگ بندي شاد لباسهاي سنتي و جذابيتي که در دوخت اين نوع پوشش به کار برده مي شود، جوانان تمايل بيشتري به پوشيدن اين لباس ها پيدا کرده اند.
مدرس طراحي دوخت لباس هاي سنتي، حمايت از طراحان داخلي و دوخت لباس هاي سنتي را گام مهمي در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتي دانست و افزود: با ايجاد کارگاه هاي طراحي و دوخت لباس هاي سنتي ضمن اشتغالزايي براي علاقمندان و فارغ التحصيلان اين رشته مي توان در راستاي تحقق اهداف اقتصاد مقاومتي گام هاي مؤثري برداشت.
فروزنده با تأکيد بر حمايت بيش از پيش مسئولان از توليدکنندگان لباس هاي سنتي، خاطرنشان کرد: تاکنون حمايتهاي لازم از اين حوزه انجام نگرفته که پاسداشت فرهنگ غني کشور و مقابله با جنگ نرم دشمن ضرورت حمايت از اين حوزه را دوچندان کرده است.
با اين وجود در سال هاي اخير اقداماتي از سوي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان انجام گرفته که هرچند انجام اين اقدامات لازم است اما کافي نبوده و نيازمند تعامل و همکاري ساير دستگاه ها و نهادهاي مربوطه است.
مهرداد رئيسي، معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري چهارمحال و بختياري، برگزاري کلاس هاي آموزشي دوخت لباس هاي سنتي را از مهمترين اقدامات انجام گرفته در اين حوزه اعلام کرد و گفت: اين کلاس هاي آموزشي در چهار دوره و بيشتر در شهرستان هاي کوهرنگ، لردگان و بروجن برگزار شده است.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري چهارمحال و بختياري از فعاليت 250 نفر از هنرمندان استان در رشته دوخت لباس هاي محلي خبر داد و افزود: اين تعداد هنرمند در 200 کارگاه مشاغل خانگي و کارگاهي مشغول فعاليت هستند.
وي با اشاره به برگزاري نمايشگاه هاي ملي عرضه پوشاک محلي، تصريح کرد: استقبال مردم کشور از خريد پوشش محلي استان خوب بوده و عرضه کنندگان در سال هاي اخير با فروش خوب محصولات خود روبرو بوده اند.
با اين توضيح مي توان با به روز کردن پوشش هاي محلي براي نسل هاي جوان که بيشتر تمايل به پوشيدن لباسهاي مد روز و غربي دارند، ايجاد جذابيت کرد و از اين طريق نه تنها از آسيب هاي فرهنگي اين مساله جلوگيري کرد بلکه اثرات مثبت اقتصادي و اجتماعي بسياري نيز آفريد.
امروزه نمي توان دختران پسران جامعه را به پوشيدن چوقا و شليته دعوت کرد اما مي توان طرح و نقش هاي پوشاک سنتي استان را در توليدات جديد پياده کرد و اميدوار بود که بتوان اين ميراث کهن را حفظ و آن را به نسل هاي بعد منتقل کرد.
گزارش: سجاد عباسي
پايان پيام/